آب بارانآب باران همان آب حاصل از ریزش باران است و احکام آن در باب‌هاى طهارت و اطعمه و اشربه آمده است. ۱ - اقسام آبآب یا مطلق است یا مضاف. آب مضاف: مانند فشرده اجسام مثل آب هندوانه و انار و مانند آبی که با چیز دیگری ممزوج شود، به طوری‌که به آن آب گفته نشود مثل آب شکر (شربت) و آب نمک. و آب مطلق آبی است که فشرده اجسام مثل آب هندوانه و انار نبوده و یا ممزوج با چیز دیگر به طوری نشده باشد که به آن آب (بدون قید) گفته نشود. ۱.۱ - اقسام آب مطلقدر تحریرالوسیله در بیان اقسام آب مطلق آمده است: «المطلق اقسام: «الجاری، و النابع بغیر جریان، و البئر، و المطر، و الواقف، و یقال له: الراکد.» یعنی آب مطلق بر چند قسم است: آب جاری و آبی که (از زمین) می‌جوشد ولی جریان ندارد و آب چاه و آب باران و آب ایستاده، که به آن «راکد» می‌گویند. ۲ - احکام آب بارانآب باران از اقسام آب مطلق و در حال بارش در حکم آب جارى است؛ یعنى در تماس با نجاست، نجس نمى‌شود، مگر آن که رنگ، بو یا مزه آن تغییر کند. امام خمینی در این‌باره می‌فرمایند: «آب باران در حالی که از آسمان می‌بارد مانند جاری است، بنابراین تا وقتی‌که تغییر نکرده نجس نمی‌شود، ولی احتیاط (استحبابی) آن است که آب باران به قدری باشد که روی زمین سخت جاری شود؛ اگرچه کفایت مقداری که باران بر آن صدق کند خالی از قوت نیست.» از این رو، به هنگام بارش باران، مى‌توان چیزهاى نجس را با آن تطهیر کرد. نوشیدن آب باران و نیز باز کردن کام نوزاد با آن در صورت نبودن آب فرات، مستحب است. ۳ - ویژگی‌ها و احکام تطهیر با آب بارانآب باران به هر چیز نجسی که قابل پاک شدن است برسد آن را پاک می‌کند مانند آب، زمین، فرش و ظروف. و اقوی آن است که برای پاک شدن آب نجس باید آب باران با آن ممزوج شود. و برای پاک شدن فرش و مانند آن نیازی به فشار و تعدد نیست، بلکه برای پاک شدن ظرف‌ها نیز احتیاجی به تعدد نیست. البته اگر ظرف با ولوغ سگ، نجس شده باشد اقوی آن است که باید اول خاک‌مالی شده سپس زیر باران قرار داده شود که در این صورت اگر باران بر آن ببارد بدون نیاز به تعدد پاک می‌شود. و «اگر آب باران به همه جای تشک و مانند آن، که نجس شده برسد و در همه آن نفوذ کند، ظاهر و باطن آن پاک می‌شود و اگر به قسمتی از آن برسد همان قسمت پاک می‌شود و اگر باران به ظاهر آن برسد و به داخل آن نفوذ نکند فقط ظاهر آن پاک می‌گردد.» و «اگر پشت‌بام نجس باشد و آب باران در سقف نفوذ کرده و در حال بارش باران چکّه کند این چکّه پاک است اگرچه عین نجاست هم بر روی پشت‌بام باشد و آبی که چکّه می‌کند از آن عبور کرده باشد و نیز آبی که پس از قطع باران چکّه می‌کند اگر احتمال داده شود که از بقایای آبی است که داخل سقف باقی مانده یا احتمال داده شود که از عین نجاست یا از قسمت‌هایی که پس از قطع شدن باران به وسیله عین نجاست متنجس شده عبور نکرده، پاک است اما اگر بداند که چکّه‌ها از آبی است که پس از قطع شدن باران بر یکی از آن دو گذشته، این چکّه‌ها نجس است.» ۴ - پانویس۵ - منبع• فرهنگ فقه، مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۹۲. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. |